"Săn lùng" chất giữ thịt tươi chục ngày

Chất "tẩy đường" được bán ở Hà Nội là thứ bột màu trắng, không mùi, không vị, không nhãn mác. Chỉ có người bán và người mua biết "ứng dụng" của nó. Thực chất cả người mua lẫn người bán đều không biết rõ tác hại của nó như thế nào mà chỉ coi nó là công cụ kiếm tiền.
Đường đi của chất "tẩy đường"

Anh Nguyễn Tiến Thạch (xã Như Quỳnh, Văn Lâm, Hưng Yên), chủ xe khách chạy tuyến Mỹ Đình (Hà Nội) - Tân Thanh (Lạng Sơn) kể: "Trung bình cứ 2 lần/tháng, có khách hàng gửi hàng từ Lạng Sơn về. Họ gửi vài thậm chí hàng chục bao tải chất bột trắng loại 50-70kg. Họ bảo với nhà xe là "đường" nhưng không ngọt nên đừng có nếm thử. Trên bao không có nhãn mác mà chỉ có dòng chữ ghi địa chỉ giao hàng, người nhận hàng và số kilôgam".

Anh Thạch bảo rằng, nhiều lần tôi thắc mắc hỏi, chủ hàng bảo: "Anh tò mò làm gì, miễn không phải là chất ma tuý, không đưa anh vào tròng đâu. Chất tẩy thực phẩm sạch ấy mà. Chưa tin, có lần tôi dùng thìa, lấy ra một ít, nhờ mấy người bạn biết về chất ma tuý, thử xem có phải là loại chất "giết người" không? Biết chắc là không phải hàng trắng, tôi mới yên tâm chở thuê. Sau lần ấy, tôi không hỏi nữa, hỏi nhiều quá, chủ hàng cho rằng, mình tò mò..."

Anh chở từ Lạng Sơn về đến địa chỉ nào ở Hà Nội thì trả hàng? - Tôi hỏi. "Nhiều địa chỉ lắm, có lần về đến Từ Sơn (Bắc Ninh) khách đã ra đón hàng rồi. Có hôm, tôi về đến ngã ba đường quốc lộ 1 giao với đường 5, có khách ở TP. Hải Dương đánh xe con ra chở 2 tải "đường", mỗi tải 70kg. Thông thường tôi chở thuê về các địa chỉ như: Chợ Đồng Xuân, chợ Hôm, chợ Thành Công, chợ Hàng Buồm, chợ Hà Đông, chợ đầu mối phía Nam...

Tôi không chở vào tận chợ mà cách chợ vài trăm mét, gọi điện thì khách cho người ra lấy "đường". Nhiều lần, tôi chở về bến Mỹ Đình rồi gọi cho khách ở Cầu Giấy ra nhận hàng. Trả hết khách, tôi quay về đường Thanh Niên, lên đường Yên Phụ lại gọi điện cho khách ra nhận "đường"... Tất cả những lần tôi chở thuê cho đến giờ, tôi đều không biết địa chỉ của khách. Khách mua hàng của chủ cũng rất tín nhiệm tôi, họ thường xuyên gửi bọc tiền hàng lên cho chủ qua tôi", anh Thạch cho biết.

Lậu vẫn đủ... giấy tờ?

Chở thuê như vậy, anh có nghe thấy chủ hàng và khách nói chuyện với nhau về công dụng của "đường", nguồn gốc của "đường" không? Anh Thạch thật thà trả lời câu hỏi của tôi: "Tôi không dám tò mò chuyện của người ta. Tôi chỉ biết, nó không phải là chất ma tuý, thế là tôi chở. Có lần, đã lâu rồi, tôi thấy chủ hàng đi trên xe về Hà Nội. Chị ta nói, về Hà Nội để giải quyết chuyện "đường". Hình như, nơi chị ta giao hàng bị cơ quan chức năng kiểm tra, phạt... hay gì đó.

Chị ta mang một đống giấy tờ, có biên lai mua hàng, có phiếu xuất kho, có biên lai thuế... Nghe điện thoại xong, chị ta phân trần với mọi người trên xe bằng thái độ tức giận và chửi bậy rằng: "Cái thằng quản lý thị trường, giấy tờ đầy đủ thế, còn hoạnh hoẹ cái gì...". Tôi không biết, khách hàng mua hàng của chị ta gặp chuyện gì rắc rối liên quan đến nhà chức trách nhưng tôi thấy, những lần chị ta gửi hàng, chỉ toàn là bao bột màu trắng, không có nhãn mác, chữ hay ghi bất kỳ một dòng chữ nào khác ngoài dòng chữ viết vắn tắt bằng bút mực lông như: Ngân - 80kg; Yến - 70kg... Tức là giao hàng cho Yến, bao này 70kg...".

Thế "chị ta" có gửi nhãn mác, bao bì, giấy tờ kèm theo "đường" cho anh cầm về đưa khách giúp không? - Tôi hỏi anh Thạch: "Tôi chỉ chở thuê "đường" bao, trụi trần là bột trắng, bao trắng, trên bao có vài chữ như tôi đã kể. Vài lần, khách nhờ cầm tiền lên đưa cho chủ, vậy thôi..." Anh Thạch bật mí: "Cứ vào Đồng Xuân, Hàng Buồn hỏi mua chất "tẩy đường" là mua bao nhiêu cũng có". Tuy nhiên, theo tìm hiểu của PV thì ngay cả những mặt hàng lậu, người bán có đủ mọi mánh hợp lệ giấy tờ khi hàng gặp cơ quan chức năng kiểm tra?.

Muốn mua phải có “mật khẩu”

PV tìm đến chợ Đồng Xuân (Hoàn Kiếm, Hà Nội) để hỏi mua chất bột trắng trên. Tại đây, khi PV ngỏ lời mua loại bột trắng sunfua để bảo quản thịt, ngay lập tức chị chủ sạp lắc đầu: "Tôi chưa nghe đến chất đó". Nhớ lời anh Thạch dặn là chất "tẩy đường", chúng tôi rẽ vào một cửa hàng hỏi mua, chị chủ hàng đon đả: "Loại bao nhiêu cân? Hàng nào cũng có!"

Tại phố Hàng Buồm, khi PV hỏi mua chất "tẩy đường", hầu hết các quầy hàng đều bán với giá 30-35 nghìn đồng/kg. Tuy nhiên, khi PV hỏi cách pha chế thế nào thì người bán đều lắc đầu không biết. Chủ quán thản nhiên: "Pha bao nhiêu là do người dùng".

Tại một số chợ, những đại lý kinh doanh hoá chất, mặt hàng này bán khá công khai. Nhiều hoá chất công nghiệp thay thế nguyên liệu sản xuất, bảo quản có tính chất tương tự chất phụ gia trong danh mục được Bộ Y tế cho phép, nhưng bị cấm sử dụng cho thực phẩm. Giá từ 35-45 nghìn đồng/kg. Nghe các chủ sạp quảng cáo: "Chất tẩy đường có nhiều công dụng, vừa bảo quản hoa quả vừa có thể giữ thịt, tôm, cá được tươi lâu..."

Theo như lời tiết lộ của một chủ cửa hàng, vì phụ gia có thành phần là Kalinitrat- chất giúp thịt động vật giữ màu hồng tươi được bán khá chạy. Chất này được dùng trong sản xuất phân bón, rất độc với người và có khả năng gây ung thư nếu ăn thường xuyên. Cho nên chính gia đình chị rất cẩn trọng mỗi khi mua thịt".

Trước những thông tin về chất "tẩy đường" mà PV đã thu thập trên thị trường, các chuyên gia đều khẳng định: Nếu quá lạm dụng sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng, dùng lâu ngày có thể gây ung thư.